کتاب خاطرات مصطفی نقیب سردشت روایتگر حضور مصمم و آگاهانهٔ یک معلم و فرهنگی هوشیار و هوشمند در بدنهٔ مبارزات مردمی در منطقهٔ غرب کشور است که با روایتی صمیمی و مستند، دوران انقلاب در استان آذربایجان غربی و شهرستان سردشت را تصویر نموده است.
اوایل سال ۱۳۵۷، از گوشه و کنار ایران زمزمه‌های مخالفت با رژیم شاه به گوش می‌رسید، اما در اواسط تابستان این مخالفت‌ها شکل علنی‌تری به خود گرفته بود. در ارومیه هم، همانند بسیاری از شهرها، تظاهرات و اعتصاباتی دیده می‌شد. اوایل مهر، هرازگاهی دسته‌های کوچکی به حیاط ادارهٔ کل آموزش و پرورش می‌آمدند و شعارهایی می‌دادند. اکثر تظاهرات‌کنندگان از دانش‌آموزان و معلمان بودند. در یکی از آن روزها، وقتی با چند دبیر از اتاق آقای حبّی، رئیس ادارهٔ تربیت معلم، خارج می‌شدیم، تظاهرات‌کنندگان در حیاط، اطراف ما جمع شدند. مرا هم بالای سکوی بلندی بردند تا حرف بزنم و به قول آنان برایشان سخنرانی کنم.
در آن سخنرانی، من فقط از خواسته‌های صنفی معلمان و انتظاراتشان از مسئولان آموزش و پرورش گفتم و بدین صورت نارضایتی این صنف را از عملکرد ادارهٔ کل آموزش و پرورش اعلام کردم. در حقیقت، اولین گروهی که در ارومیه قیام کردند معلمان بودند.
بریده‌ای از کتاب یادماندههای سردشت
یک روز از جناب ملا شیخ رئوف نقش‌بندی پرسیدم چرا سردشت که در بالای کوه واقع شده، زمین هموار و دشت وسیعی هم ندارد و باآن‌همه آثار باستانی قبل از اسلام که در این منطقه وجود دارد به نام سردشت نام‌گذاری شده؟ جناب شیخ رئوف فرمودند: طبق شواهد و مطالبی که در حاشیه کتاب‌های فقهی وجود دارد، زادگاه زردشت پیغمبر ایرانی در منطقه آلان سردشت روستای اشکان بوده و از این دیار برخاسته است. به این دلیل نام سردشت مترادف زردشت را بر آن نهاده‌اند. شنیدن این جمله از زبان یک عالم دینی برایم حیرت‌انگیز بود؛ زیرا در طول تاریخ بعد از اسلام مردم، مؤمن به‌خصوص گردها به آیین مسلمانی خود مفتخر و استوار و مقر و مصر بوده‌اند و از آنچه موجب سستی اعتقادات اسلامی آنان شود. دوری گزیده‌اند.
