«هنر و زیبایی در نظر متفکران شرق» اولین جلد از مجموعه «آشنایی با آرای متفکران درباره‌ی هنر» است.
این مجموعه برای آشنایی مخاطبان شیفته هنر و تاریخ زیبایی‌شناسی با حقیقت هنر و سرمشق‌های اصلی هنری هر دوره تاریخی فراهم آمده است. محتوای جلد اول از این قرار است: معنی عام و خاص هنر، حکمت و فلسفه هنر، هنر و صنعت ماقبل آدم، غایت هنر ماقبل، حکمت هنر نبوی امت واحده و حکمت هنر (مبانی فرهنگ و هنر اساطیر الاولین و دینی آغازین، مظاهر هنری عالم اساطیر الاولین در امریکای کهن، سرخپوستان شمالی، افریقا، اسکیموها و اقیانوسیه)، حکمت اساطیری و دینی هنر بین‌النهرین (فرهنگ اساطیری سومر، فرهنگ بابلی، زیگورات و برج سومری ـ بابلی، هنر اکدی)، حکمت دینی و اساطیری ایران (اصالت آریایی و ودایی دین در اسطوره‌های کهن، آیین زرتشی و حقایق دینی و تاریخی، یونان‌گرایی ایرانیان، هنر ساسانی، ماندالاها و مظاهر فر‌ّه هنری)، حکمت اساطیری هنر مصر (نقاشی کهن مصری، معماری معابد و مقابر، اهرام، معبد مصری و آیین موحدانه اخناتون)، حکمت دینی و اساطیری هنر یهودی (کنیسه‌ها، معبد یهود)، حکمت اساطیری و دینی هنرمند) مجردات و کلیات در تفکر هندو، آیین بودایی و اصالت نیستی، مایا، سامسارا و معبد هندو، طریقت هی نایانی بودایی)، حکمت اساطیری هنر چین (آیین کنفوسیوس، تائو، چان و بودای چینی،…)، حکمت اساطیری هنر ژپن (روح تفکر ژاپنی، شینتو و بوشیدو، تأثیر ذن بر رسم بوشیدو، رئالیسم کاماکورایی،…).
بریده‌ای از کتاب آشنایی با آرای متفکران درباره هنر
درقسمتی از کتاب می خوانیم: « ... شاید هیچ گاه این چنین هنر به سوی شخصی وفردی شدن نرفته و ابهام و بی معنایی بر آن سیطره نیافته باشد. رازگونگی این هنر نیز درهمین تنهایی است ... درهنر های کهن نوآوری بی اساس نوعی بدعت مذموم تلقی وبا تردید مواجه می شد. از این رو بی سابقگی و ابهام وبی معنایی اثر هنری برای آن امتیاز محسوب نمی شد، در فرهنگ شرقی و یونانی – رومی و قرون وسطای مسیحی وحدت و یگانگی اثر اهمیت دارد، نه بداعت و تجدد و نوآیینی اثر. شرق هنرمند و هنر را برتر از طبیعت تلقی می کند، اما در یونان هنر چون معرفت الهی ابداع نقوش و الحان ازلی و قدسی است، و برتری آن امری الهی است نه انسانی. هنر و زیبایی هنری در عصر مدرن صرفاً به گونه ای بازی تلقی می شود.»
