عدالت و جبر و اختیار فقط مربوط به جنبههای فردی انسان نیست، بلکه سنتهای الهی در جوامع و تاریخ ملتها هم جاری و ساری است. کتاب «جامعهشناسی و تاریخ» در این جایگاه در صدد تبیین این موضوع میباشد.
استاد شهید مطهری در این کتاب به نحوه ترکیب جامعه از افراد سخن گفته اند و مدنی بودن انسان را به نحوی تبیین کرده اند که هم جامعه هویت ویژهای علاوه بر افراد داشته باشد و هم هویت استقلالی افراد حفظ شود. بنا بر این جامعه و تاریخ دارای طبیعت خاص خود هستند، حال بحث در این است که طبیعت تاریخ مادی است، معنوی است یا مزدوج است؟
در نهایت این کتاب مبانی بحث «تکامل اجتماعی تاریخ» و «نبرد حق و باطل» که سنت های جاری الهی در عرصه اجتماع هستند و در کتاب مهدویت مطرح شدند را روشن می کند.
کتاب جامعه شناسی و تاریخ, متفکر شهید استاد مرتضی مطهری, انتشارات بینش مطهر