کتاب درسنامه قرآن شناسی

اطلاعات کتاب

درباره کتاب

کتاب درسنامه قرآن شناسی

فهرست مطالب کتاب:

گفتاراوّل: انواع شناخت قرآن       

  انواع و اقسام شناخت قرآن        

1. شناخت سندی یا انتسابی         

2. شناخت ریشهای        

3. شناخت محتوایی و تحلیلی       

  شناخت تحلیلی قرآن در قرآن    

گفتاردوّم: اسامی و عناوین قرآن  

  تعداد اسامی و عناوین   

  گونه های اسامی و تعابیر قرآن کریم       

  اسامی مشهور قرآن       

1-قرآن

2-کتاب

3-فرقان          

4-ذکر  

5-مصحف

گفتار سوّم: اسامی و عناوین مستقل قرآن   

گفتار چهارم: عناوین و اوصاف تبعی        

گفتار پنجم: صفات و ویژگی‌های قرآن(1)

  1 - قرآن، کتابی از خداوند        

الف. کتابی از الله

ب. نازل شده از خالق زمین و آسمانهای بلند          

ج. از سوی پروردگار جهانیان      

د. از سوی پروردگار تو  

ه. از سوی خداوند بخشنده مهربان 

و. از سوی خداوند حکیم حمید    

ز. از سوی خداوند حکیم خبیر     

ح. از سوی خداوند حکیم علیم     

ط. از سوی خداوند عزیز و مهربان

ي. خداوند مهربان، آموزگار قرآن

  قرآن، تجلّی خداوند      

  2 - قرآن، کتابی تردید ناپذیر    

  3 - قرآن، کتاب حق و حقیقت 

  4 - منسجم و بدون هیچ گونه اختلاف و تفاوت    

  5 - قرآن، نیکوترین گفتار و زیباترین نوع قصه‌گویی       

  6 - قرآن، برهانی از خداوند       

  7 - قرآن، آخرین سخن

  8 - قرآن، کتابی استواربخش     

  9- قرآن، صحيفههايي پاك با نوشتههايي گرانسنگ و استوار         

  10- قرآن، کتابی بسیار با عظمت (عظیم)

گفتار ششم: صفات و ویژگی‌های قرآن(2)

  11 - قرآن، کتابی با کرامت و ارجمند (کریم)     

  12 - قرآن، کتابی دارای مجد و شکوه (مجید)      

  13 - قرآن، کتابی شگفت آور (عجب)   

  14 - قرآن، کتابی بینظیر           

  15 - قرآن، کتابی والا نزد پروردگار (علیّ)        

  16 - قرآن، کتاب نور و روشنی 

  17 - قرآن، کتابی روشنگر(مبین)          

  18 - قرآن، كتابي تفصيل يافته، روشن و قابل فهم

  19 - قرآن، کتاب و ذکری خجسته (مبارک)      

  20 - قرآن، ریسمان آویخته الهی (حبل الله)         

گفتار هفتم: صفات و ویژگی‌های قرآن (3)          

  21 - قرآن، تصدیق، تفصیل، بیان کننده و مهیمن بر دیگر کتب آسمانی     

  22 - قرآن، گفتاری گرانسنگ و سنگین (قول ثقیل)        

  23 - قرآن، کتاب جهانی و آینده           

  24 - قرآن، کتاب بینش و نگرش و بصیرت        

  25 - قرآن، پند پروردگار به انسان         

  26 - قرآن، شعر و کهانت نیست

  27 - قرآن، هزل و شوخی نیست

  28 - قرآن، هیچ کژی و بدآموزی ندارد  

گفتار هشتم: صفات و ویژگی‌های قرآن(4)           

  29 - قرآن، کتابی جامع و کامل 

الف. قرآن، بیانگر همه چیز         

ب. قرآن، تفصیل هر چیز

ج. در بردارنده هر تر و خشک    

د. فرو گذار نکردن هیچ چیز در کتاب     

ه. در بردارندهی دانشهایی که هرگز جز از طریق وحی نمیتوان آموخت        

و. قرآن جامع همه گونه مثل       

  30 - قرآن، کتابی تحریف و تبدیل ناپذیر

گفتار نهم: اهداف نزول و رسالت قرآن (1)           

  1 - هدایت      

  موضوع هدایت آفرينی‌‌های‌ قرآن

1) هدایت به صراط مستقیم         

2) هدایت به استوارترین راه        

3) هدایت به مسیر رشد   

4) هدایت به راههای سلامت و ایمنی        

  هدایت یافتگان قرآن    

الف) عموم مردم

ب) مسلمانان     

ج) مؤمنان         

د) پارسايان       

  2 - تعقّل و خردورزی  

  3 - یادآوری و تذکّر یافتن        

  تذکریافتگان به قرآن    

  انواع تذکر یافتگان

الف. اولو الالباب

ب. صاحبان خشیت        

ج. راه جویان و سالکان الی الله     

  4 - ایجاد زمینه و روحیه تقوا ورزیدن و پارسایی  

گفتار دهم: اهداف نزول و رسالت قرآن (2)          

  5 - بشارت و انذار        

الف. معنای بشارت         

  دریافت کنندگان بشارتهای قرآن           

1. مسلمانان       

2. مؤمنانِ صالح و شایسته

3. نیکوکاران (محسنین) 

ب. انذار یا بیم دادن        

  قیامت موضوع اصلی انذار          

  گستره انذار قرآن         

1. انذار عام یا انذار جهانیان         

2. انذار خاص و ویژه     

  6 -  بیرون آوردن مردم از تاریکی به سوی نور    

  7 - رفع اختلافات جامعه بشری   

  8 - اتمام حجت بر مردم

  حجیت ظواهر قرآن      

  دلایل حجیت ظواهر قرآن         

1- اعجاز و تحدی قرآن  

2- تصریح یا دلالت ضمنی و التزامی آیات قرآن    

3- روایات        

گفتار یازدهم: فواید، آثار و کارکردهای قرآن       

  1. افزون ساختن ایمان  

  2. تثبیت و تحکیم قلب و انسان 

الف. تثبیت قلب نبی      

ب. تثبيت مؤمنان           

  3. شفابخشی    

  4. ایجاد خشیت و خشوع          

  5. ایجاد قدرت تأثیر گذاری بر نظام هستی          

  6. برخورداری از رحمت الهی    

  دریافت کنندگان رحمت الهی به وسیله قرآن

1. مؤمنان          

2. مسلمانان       

گفتار دوازدهم: وظایف و مسئولیت‌هایفردی ما نسبت به قرآن (1)   

  وظایف ما نسبت به قرآن

  الف. وظایف فردی      

الف) توجه و انس با قرآن           

1. استماع و شنیدن         

2. انصات و تأمّل به هنگام قرائت 

3. قرائت          

4. تلاوت          

5. ترتیل           

6. حفظ آیات    

گفتار سيزدهم: وظایف و مسئولیت های فردی ما نسبت به قرآن(2)  

  ب) فهم قرآن  

1. دراست و فراگیری معنا و مقصود قرآن 

2. تدبّر 

3. تفکّر و اندیشیدن       

4. تعقّل

5. تذکّر یافتن با قرآن    

6. تفقّه یا فهم عمیق پیام الهی      

7. ارجاع متشابهات به محکمات   

8. تلاش برای مسّ حقیقت قرآن  

  ج) عمل  و اجرای قرآن

1. تصدیق

2. ایمان

3. تمسّک

4. اعتصام

5. اطاعت و پیروی

6. اتّباع و دنباله‌روی

7. تقوا ورزیدن بر اساس قرآن

گفتار چهاردهم: وظایف و مسئولیتهای اجتماعی و جهانی ما نسبت به قرآن

 الف) ترویج انس و فهم قرآن، نخستین وظیفه اجتماعی

1) قرائت تدریجی و بازگویی آیات برای مردم 

2) تبلیغ آموزه‏های قرآن

3) انذار و تبشیر

4) تذکّر دادن با قرآن

5) تعلیم و آموزش دادن قرآن

6) تبیین قرآن

7) پناه دادن به پژوهندگان قرآن  

 ب) اجرای آموزه‏های قرآن در جامعه و جهان

1) اخذ مقتدرانه و گرفتن قرآن به قدرت

2) برداشتن فشارها و گشودن غل و زنجیرها

3) حکم و داوری بر اساس قرآن 

4) اقامه آموزه‏های قرآن

5) ایستادگی در برابر موانع اجرای قرآن    

  پیامدهای عدم انجام وظایف در برابر قرآن

1- ناشنوايي و نابينايي نسبت به فهم قرآن

2- افزایش خسارت به ستمگران

3- حمل وزر و گناهی جاودانه در قيامت

4- شکایت رسول خدا نزد خداوند

5- عدم برخورداري از  شفاعت

6- مورد لعنت قرارگرفتن

7- جای گرفتن در جهنم در صورت تکذیب قرآن

8- از دست دادن دوستی، سرپرستی و حفظ الهی 

گفتار پانزدهم: معلّمان و مربیان قرآن

  1- خداوند

  2- جبرئیل، فرشته برگزیده و پرقدرت خداوند

  3- پیامبر گرامی اسلام

  4- اهل بیت پیامبر6 

5- عالمان ربانی

  6- معلّمان قرآن، قاریان و تلاوت کنندگان قرآن

7- والدین

گفتار شانزدهم: شیوه های بیان معارف و تربیت قرآن

  1- شیوه یادآوری نعمت‌ها

  2- شیوه تحریک عواطف

  3- شیوه بیدار کردن وجدان

  4- شیوه عبرت آموزی از تاریخ و سرگذشت پیشینیان

5- شیوه تشویق

6- شیوه تهدید

7-  شیوه تلقین

8- شیوه برانگیختن تفکر و اندیشه

9-  شیوه قصه گویی

10- روش به چالش کشیدن و اعتراف گرفتن

11- روش مسئولیت‌خواهی پس از تأمین نیازهای مادی 

12- شیوه مقایسه کردن

13- شیوه معرفی الگو

14- روش تکرار مطالب

15- شیوه تبیین و تربیت تدریجی 

16- شیوه پرسش و پاسخ

کیفیت تبیین معارف و تربیت مردم 

1. نرم و ملایم

2. محکم و استوار

3. زیبا بلکه زیباترین

4. نیکو

5. بلیغ و رسا

6. آسان

7. با احترام وادب

مولف : دکتر علی محمدی آشنانی

ناشر : انتشارات تلاوت وابسته به سازمان دارالقرآن کریم