کتاب روش فهم حدیث

این کتاب برای دانشجویان رشته الهیات(علوم قرآنی و حدیث) در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد به عنوان منبع اصلی درس «فقه الحدیث» به ارزش 2 واحد تدوین شده است. امید است علاوه بر دانشجویان، سایر علاقه‌مندان نیز از آن بهره‌مند شوند.

فهرست مطالب

• پیشگفتار
• بخش اول: درآمد
•    فصل اول: تعریف و کاربرد
•    فصل دوم: پیشینه فقه الحدیث
• بخش دوم: سیر فهم حدیث
•    فصل اول: پیش‌نیازهای فهم
•    فصل دوم: فهم مفردات
•    فصل سوم: فهم ترکیبات
•    فصل چهارم: گردآوری قرینه‌ها
•    فصل پنجم: یافتن اسباب ورود حدیث
•    فصل ششم: تشکیل خانواده حدیث
•    فصل هفتم: توجه به احادیث معارض
•    فصل هشتم: بهره‌گیری از دستاوردهای بشری
• بخش سوم: موانع فهم حدیث
•    فصل اول: موانع فهم متن
•    فصل دوم: موانع فهم مقصود
• پیوستها
• فهرست منابع
• اعلام

پیشگفتار

پیش گفتارفهم حدیث و درک مقصود گویندگان پاک نهاد آن، در کنار درک و عمل به قرآن کریم، نیاز همیشگی زندگی دینی و رهجویی به مسیر سعادت بشر بوده و تلاش علمی بسیاری از عالمان دینی برای نیل به معرفت حقیقی و دستیابی به پیام های قرآن و حدیث در همین راستا به ثمر نشسته است. فهم حدیث مانند تفسیر قرآن، قرنها در حوزه های دینی سابقه داشته و هر چند بر خواندن مکرّر و مستمر متون روایی تکیه دارد، اما هیچ گاه تهی از روش هایی برای قاعده مند کردن این تلاش نبوده است. کوشش به انجام رسیده در کتاب حاضر، گام کوچکی در یافتن این روش ها و استخراج آنها از دل شرح ها، حاشیه ها و تعلیقه های کوچک و بزرگ عالمان دینی است. این نوشته مسیر فهم حدیث از آغازین مرحله تا واپسین گام آن را نشان می دهد، اما به هیچ روی، کسی را از خواندن هماره حدیث بی نیاز نمی کند و جایگزین تلاش ذهنی پژوهشگر در تعامل با متن نیست. توصیه این جانب آموختن روش و تطبیق همزمان آن بر متون روایی است. از این رو، کتاب به صورت درسنامه تدوین و در هر درس، پژوهش ها و تمرین هایی خواسته شده تا فهم حدیث که یک مهارت برخاسته از آگاهی و کاربرد است به تدریج میّسر شود. بنیان و بنیاد کتاب تفاوت فراوانی با کتاب «روش فهم حدیث» ندارد، اما از حجم آن کاسته و زبان و نگارش آن نیز گاه دگرگون شده تا دانشجویان عزیز و نیزروحانیون گرانقدر حوزه های علمیه، فرصت فراگیری آن را در یک نیمسال تحصیلی داشته باشند. امید آن که خدای متعال، این تلاش بس خُرد را از این بنده و دیگر دست اندرکاران، به ویژه ناقد محترم، استاد احمد غلامعلی، عضو محترم هیئت علمی دانشکده علوم حدیث، به نیکوترین وجه بپذیرد و همه ما را در بهشت جاویدش و همراه اولیایش جای دهد. عبد الهادی مسعودی اسفندماه 1388

مولف : حجت الاسلام دکتر عبدالهادی مسعودی

ناشر :  انتشارات دانشگاه قرآن و حدیث (سمت )