کتاب شهر خدا رمضان و راز های روزه داری

کتاب حاضر بر اساس سخنرانی های مختلف حجت الاسلام پناهیان پیرامون ماه مبارک رمضان که از میان سخنرانی های مربوط به «ده سال اخیر » شناسایی شده اند، تنظیم شده است و پس از انجام اصلاحات و بازنگری نهایی توسط ایشان، آمادۀ عرضه شده است.

کتاب «شهر خدا» را نباید صرفا کتابی دربارۀ اسرار و آداب ماه مبارک رمضان قلمداد کرد. در خلال فصل های کتاب، به تناسب بحث از رازها و آداب ماه مبارک رمضان، برخی از پرسش های کلیدی جوانان در مورد دین پاسخ داده شده و برخی از مفاهیم اخلاقی و راهکارهای دستیابی به آن تبیین شده است؛ به گونه ای که بخش قابل توجهی از مطالب کتاب فراتر از ماه مبارک رمضان، در طول سال و در مسیر دینداری به کار می آید. به عنوان نمونه، اینکه دستورات دینی با چه فرآیند و سازوکاری ما را رشد می دهند؟ «عمل » چگونه و با چه سازوکاری بر «علائق » و «اندیشه های » ما تأثیر می گذارد؟ چرا در مسیر دینداری همیشه مجبوریم با امیال طبیعی خود مبارزه کنیم؟ اگر این امیال و ک ش های طبیعی ما بد هستند، چرا خدا آنها را از اول، در وجود ما قرار داده است؟ مراحل سه گانۀ یک برنامه معنوی مستمر چیست؟ و درهر مرحله، به چه نکاتی باید توجه کرد؟

فصل اول کتابی که پیش رو داریم به نثر او نوشته شده است؛ فصلی به نام آشنایی با شهر خدا که در واقع توصیف رمضان با زبانی شاعرانه است. این فصل از لحاظ اولین برخورد با نثر پناهیان(برای بیشتر مخاطبان) حایز اهمیت است. قلمی صمیمی که تلاش می کند آموزنده باشد و نوعی لطافت در ارتباط با خدا را به نمایش می گذارد.

مثلا در فقره ای می خوانید: «به هر حال اهالی این شهر از بس قیامت را باور دارند با آنکه کسی آنها را سرپا نگه نداشته است، گویی دائم ایستاده زندگی می کنند، و روز و شب ایام صیام را در قیام به سر می برند. همه خود به حساب خود می رسند...» یا «یکی از مشخصات مناجات هاشان در این شهر این است که هیچ گاه درست نمی فهمی، بالاخره از سر محبت خدا حرف می زنند و گریه می کنند یا از سر خوف و خشیت او است که ناله می کنند. با آنکه از او می ترسند، هیچ گاه از او فرار نمی کنند. و با اینکه همیشه به سمت او می روند و به او هم می رسند، اما این رسیدن هیچ گاه به پایان نمی رسد.»

با اندکی درنگ در این فقرات در می یابیم که آیات و احادیث متفاوت در پشت جمله ها نهفته بی آنکه قول معصوم یا کلام کتاب الله ظاهرا در کار باشد. این شیوه در سراسر فصل وجود دارد و بدان غنای خوبی بخشیده.

کتاب سپس حاصل جمع آوری و تنقیح چند سخنرانی است که در6 فصل سامان یافته و در 300 صفحه گنجانده شده است،

فصل های کتاب عبارتند از:

1. یاداشت ناشر
2. آشنایی با شهر
3. ضیافت
4. اذن ورود
5. رمضان برتر
6. روش های تربیتی رمضان
7. زکات روح
8. گوهر اخلاص
9. میوه حکمت
10. و شاید تقوا
11. فهرست ها

میوه حکمت وشاید تقوا (که از شیرین ترین فصل های کتاب محسوب می شود).

هر فصل به نوبه خود به بحثهای مرتبط تقسیم می شود که از ابتدای کتاب قدم به قدم مخاطب را با ماه مبارک و رموز آن آشنا می کند. به گونه ای که می توان آن را به نوعی آداب الصیام خواند. چیزی که عملی و البته معرفتی است.هر چند بسیاری از مخاطبان احتمالی کتاب مومنینی هستند که به روزه و شناخت آن اهتمام دارند اما در این اثر نکات تازه ای خواهند یافت که حاصل تحقیقات و مداقات فراوانی است که به زبانی ساده در اختیار قرار گرفته است.

به هر حال پناهیان را به عنوان سخنرانی مسلط می شناسند. با این اثر شاید بتوان گفت او همچنین نویسنده ای چیره دست است. علیرضا پناهیان در سالهای گذشته هرچه بیشتر از یک خطیب محافل دانشجویی به سوی یک تئوریسین فرهنگی حرکت کرده است و مکتوب و منظم شدن ایده های شفاهی او، می تواند به این روند دامن بزند.

فهرست و نمایه آیات و روایات در پایان کتاب و مخصوصا موضوع بحث ها که در حاشیه هر صفحه نشان دهنده موضوعات مورد بحث همان صفحه است از بهترین تمهیداتی شمرده می شود که در این کتاب اندیشیده شده است، زیرا به این ترتیب یافتن یا باز یافتن مطلب مورد نظر آسان شده بهره بردن از کتاب سهولت می یابد. 

مولف : حجت الاسلام علیرضا پناهیان

ناشر: موسسه عصر بیان معنوی