مباحثی که در این نوزده جلسه مطرح شده، به صورت جداگانه تنظیم و تحقیق شده است. علاوه بر ذکر مستندات و ترجمه آیات قرآن و برخی توضیحات در پانوشت، برخی نکات نیز در پینوشت مربوط به هر مجلس یادآوری شده است.
کتاب ارزشمند «امیرالمؤمنین(ع) » مجموعهای است از خطابههای مرجع عالیقدر شیعه، حضرت آیتاللهالعظمی وحید خراسانی مدظله العالی که در ۴۳۲ صفحه (قطع وزیری) سامان یافته و به همت مدرسه الامام باقرالعلوم(ع) منتشر شده است. این مجموعه شامل نوزده مجلس است که در مناسبتهای مختلفی تشکیل یافتهاند. مجلس اول، چهارم، هفتم، نهم، دهم، سیزدهم، پانزدهم، هجدهم و نوزدهم به مناسبت عید سعید غدیر خم؛ مجالس دوم، سوم، پنجم، ششم، هشتم، به مناسبت میلاد حضرت امیرالمؤمنین(ع)، مجالس دوازدهم و شانزدهم به مناسبت ماه مبارک رمضان و شهادت آن حضرت، مجلس چهاردهم، به مناسبت شهادت امام صادق(ع) و مجلس هفدهم به مناسبت روز مباهله برپا شده است.
مباحثی که در این نوزده جلسه مطرح شده، به صورت جداگانه تنظیم و تحقیق شده است. علاوه بر ذکر مستندات و ترجمه آیات قرآن و برخی توضیحات در پانوشت، برخی نکات نیز در پینوشت مربوط به هر مجلس یادآوری شده است. فهرست مطالب در ابتدا و سایر فهرستها شامل فهرست آیات، فهرست روایات، فهرست منابع و فهرست اعلام در انتهای کتاب آمده است. گزارش محتوایی این کتاب در ذیل میآید:
مجلس اول: معنای آیه «الیوم اکملت لکم دینکم…»
در این مجلس با اشاره به نزول آیه اکمال در روز غدیر خم بیان شده است که ورود «الف و لام» بر «یوم» به عظمت این روز اشاره دارد. عظمت این روز نیز به جهت فضائل بیکران حضرت امیرالمؤمنین علیهالسلام است. آیتاللهالعظمی وحید سپس نمونهای از اعتراف مخالفان به واقعه غدیر خم را مطرح ساخته و توضیحاتی درباره اکمال دین، اتمام نعمت و پسندیده شدن اسلام از سوی خدا در این روز ارائه داده است.
ایشان با استناد به ظهور آیه شریفه غفلت از اجرای فرمان الهی در روز غدیر را سبب بطلان رسالت پیامبر اکرم(ص) دانسته است. به اعتقاد این مرجع بزرگ غایت خلقت به کمال رسیدن عقل و اراده انسان، و بعثت انبیا مقدمه این اکمال است و بعثت خاتم به تعلیم کتاب(برای تکمیل عقل) و حکمت (برای تکمیل اراده) به آخر رسید؛ اما تکمیل این جهت علمی به مفسر نیاز دارد و کتاب بدون معلم اسرار آن ناقص است و معلم این اسرار منحصراً کسی است که گفت: «سلونی قبل ان تفقدونی».
از جهت عملی نیز نزول کتاب برای رساندن بشر به منتها درجه عدل فردی و اجتماعی بوده است و از این جهت نیز باید کسی به او ضمیمه شود که مجری عدل قرآن باشد و آن کسی نیست جز آنکه فرمود: «به خدا قسم اگر هفت اقلیم را با آنچه زیر افلاک آنهاست، به من بدهند تا خدا را به اندازه گرفتن پوست جوی از دهان مورچهای معصیت کنم، به چنین کاری دست نمیزنم.»
ایشان سپس اندکی از زهد امیرالمؤمنین(ع) را یادآور شده و در ادامه از جهل و بیعدالتی غاصبان خلافت سخن گفته است و بحث این مجلس را به بیان مطالبی پیرامون مقامات علمی و نوری امیرالمؤمنین(ع) و اشاره به ظلمهای بی شماری که به ایشان روا داشته شده، به پایان میبرد.
مجلس دوم: اقیانوس معرفت و ثمره خاتمیت
آیتاللهالعظمی وحید خراسانی در آغاز سخن با اشاره به توفیقات و جایگاه بلند شیخ انصاری، این همه را از آثار مداومت بر «زیارت جامعه کبیره» دانسته و آن زیارت را فتح باب معرفت امام معرفی میکنند. سپس با ذکر دو حدیث «انا مدینه العلم و علی بابها» و «انا مدینه الحکمه و علی بابها» یادآور میشود علم و حکمت بزرگترین گوهر در خزینة خداست که به پیامبر اکرم(ص) اعطا شده و باب آن دو، حضرت امیرالمؤمنین(ع) است.
ایشان ضمن بیان این نکته که در زیارت مبعث، حدود صدو پنجاه مقام برای امیرالمؤمنین(ع) ذکر شده، به یکی از آنها اشاره میکند که امیرالمؤمنین(ع) شمشیر نبوت و معجزه رسالت است. سپس شناختن و شناساندن امیرالمؤمنین(ع) را دو وظیفه مهم شیعیان دانسته و معتقد است برای این کار باید رسالت و خاتمیت را شناخت و شناخت او نیازمند معجزه است.
از نظر این مرجع عالیقدر، پیامبر اکرم(ص) باغبانی است که در شورهزار جاهلیت جزیرهالعرب گلی همچون امیرالمؤمنین(ع) پرورش داد که تمام عطرهای آدمیت به حد اعلا در وجود او پیداست و این معجزة رسالت ختمیه است که در زیارت مبعث نیز بدان اشاره شده است. در انتهای مجلس، ضمن یادآوری منحصر به فرد بودن معرفت و عبادت امیرالمؤمنین(ع)، به حدیثی اشاره شده که بر اساس آن، ملائکه امیرالمؤمنین(ع) را زیارت میکنند. و بالاخره با اشاره به اینکه حضرت امیرالمؤمنین(ع) سبب قبول توبه آدم و نجات کشتی نوح بوده، بر ضرورت شناختن و شناساندن امیرالمؤمنین(ع) تأکید فرموده و بحث را به پایان برده است.
مجلس سوم، نفس خاتم و صاحب بطون قرآن
این مجلس با یادآوری عظمت روز ولادت حضرت امیرالمؤمنین(ع) آغاز گشته، سپس به منزلت حضرت فاطمه بنت اسد ـ و اینکه پیامبر اکرم(ص) ایشان را مادر خود معرفی کردهاندـ اشاره رفته و آنگاه به جریان میلاد امیرالمؤمنین(ع) در خانه خدا پرداخته شده است.آیتاللهالعظمی وحید در ادامه، پیامبر اکرم(ص) را شریفترین کس و قرآن را شریفترین چیز در عالم وجود معرفی کرده و به تشریح نسبت امیر مؤمنان(ع) با قرآن پرداخته و ایشان را همراه بطون قرآن و صاحب عصمت کبری معرفی کرده و گفته است: «تمام علوم نظام تکوین و تمام علوم نظام تشریع، همه در قلب علی بن ابیطالب است.» سپس نسبت امیرالمؤمنین(ع) با پیامبر(ص) را شرح داده است.
این مرجع بزرگ در این راستا ابتدا حدیث «علیٌ منّی و أنا من علی» را مطرح ساخته، سپس با استناد به چند حدیث دیگر، امیرالمؤمنین(ع) را در علم و عمل قائم مقام پیامبر(ص) و در نتیجه مستحق جانشینی و خلافت بلافصل ایشان معرفی کرده است. در ادامه با استناد به قرآن و احادیث نبوی میفرماید: «هر دو ناطقند به اینکه علی(ع) نفس خاتم(ص) است.»
آیتاللهالعظمی وحید همچنین با استناد به «حدیث منزلت»، «آیه مباهله» و «آیه تطهیر»، صعود بر منبر خاتم(ص) را حق امیرالمؤمنین(ع) میداند و معتقد است که کتاب و سنت حجتی رسا بر خلافت بلافصل امیرالمؤمنین(ع) هستند و جدایی بین او و رسول(ص) در خلافت به حکم عقل و شرع باطل است و ولایت ایشان بر اهل ایمان همان ولایت خاتم(ص) است. در این مجلس همچنین به صعود امیرالمؤمنین(ع) بر بام کعبه با قدم نهادن بر شانه پیامبر اکرم(ص) و نزول از آن به وسیله جبرئیل اشاره شده و مطالبی نیز در بیان سرّ «حدیث تشبیه» آمده است. پایان بخش این مجلس نیز تذکار به حقانیت امیرالمؤمنین(ع) با یادآوری جهل غاصبان، و علم الهی امیرالمؤمنین(ع) است.
مجلس چهارم: ولایت امیرالمؤمنین(ع) خاتمه فرائض الهی
مجلس چهارم که به مناسبت عید غدیر بر پاشده، با ذکر آیه شریفه اکمال آغاز می شود. آیتاللهالعظمی وحید در ادامه با استناد به حدیث صحیح اعلائی از حضرت امام باقر(ع)، ولایت امیرالمؤمنین(ع) را آخرین فریضه الهی و روز غدیر را که با «الف و لام» تعریف در قرآن مطرح شده است، عیدالله اکبر معرفی میکند. این روز ظرف اکمال دین، اتمام نعمت و رضایت خداوند از دین اسلام است؛یعنی کسی که اکمال و اتمام و رضا از ناحیه اوست، ذات خداوند است. آنچه اکمال و اتمام و رضا به اوست، ولایت است و کسی که اکمال و اتمام و رضا به اوست، حضرت علی ابن ابی طالب(ع) است.
آیتاللهالعظمی وحید سپس مطالبی را درباره معرفت خدا و لطف او نسبت به رسولش مطرح می سازد و حکمت شدت خداوند به پیامبر(ص) در امر تبلیغ ولایت امیرالمؤمنین(ع) را اهمیت فوقالعاده این امر میداند. در ادامه یادآور می شود که به اعتراف برخی محدثان اهلسنت، سیهزار حدیث در فضائل امیرالمؤمنین(ع) در حافظه حفاظ بوده است. ایشان معتقد است غرض خلقت و نتیجه بعثت ـ که عبارت بود از اکمال دین و اتمام نعمت و رضایت پروردگار به ولایت ـ با غصب خلافت عقیم شد. مرجع عالیقدر تشیع در پایان این مجلس به علت عقیم ماندن غرض خلقت اشاره میکند و با یادآوری جهل غاصبان، عمل آنها را موجب کوتاهی دست بشر از اکمال دین و اتمام نعمت و رضایت پروردگار و جمع شدن تربیت و تعلیم دینی با مربی الهی میداند.
مجلس پنجم: امیر مؤمنان(ع) باب مدینه حکمت
در آغاز این مجلس مطالبی درباره مظلومیت امیرالمؤمنین(ع) بیان شده، سپس با استناد به احادیث، حضرت امیرالمؤمنین(ع) درب شهر و خانه حکمت معرفی شده و مطالبی پیرامون حقیقت حکمت مطرح گشته و عالم وجود مقدمه مبعث و مبعث مقدمه حکمت معرفی شده است.
آیتاللهالعظمی وحید سپس حدیثی مطرح ساخته که بر اساس آن، نُه جزء حکمت به امیرالمؤمنین(ع) اعطا شده است. ایشان یادآور شده که امیرالمؤمنین(ع) صاحب علمالکتاب است و با اشاره به شمهای از قدرت کسی که بخشی از علم کتاب نزد او بوده، به تشریح منزلت «من عنده علم الکتاب» پرداخته است. در پایان اخلاص وصفناپذیر امیرالمؤمنین(ع) را سبب اختصاص نه جز از ده جز حکمت به ایشان معرفی و بر ناشناخته بودن بزرگی و جلالت امیرالمؤمنین(ع) برای اهل آسمان و زمین تأکید کرده است.
مجلس ششم: برتراز اولین و آخرین
این مجلس با بحث پیرامون علم امیرالمؤمنین(ع) آغاز شده است که بر اساس حدیثی از امام حسن(ع) هیچ کس از پیشینیان به علمی از او سبقت نگرفته و از آخرین به درک علم او نمیرسد. آیتاللهالعظمی وحید یادآور میشود: یکی از مصادیق پیشینیان، حضرت آدم(ع) است که خداوند کل اسما را به او تعلیم فرمود. ایشان علم آدم(ع) را مندک در علم امیرالمؤمنین(ع) دانسته و آن حضرت را در علم، از ابراهیم خلیل و موسی بن عمران و عیسی بن مریم برتر معرفی کرده است. و باز هم با اشاره به جهل غاصبان، به مظلومیت امیرالمؤمنین(ع) اشاره و تصدیق میکند که تمام خزائن مادی و معنوی عالم در دست امیرالمؤمنین(ع) است و در پایان به وظیفه همگانی بر دفاع از حق آن حضرت و ابطال شبهات تأکید میکند.
مجلس هفتم: امیرالمؤمنین(ع) حیات دلها
در این جلسه که در نیمه دوم ماه ذیالحجه منعقد شده است، آیتاللهالعظمی وحید ابتدا با یادآوری نزدیک بودن ایام محرم و عاشورای حسینی تأکید میکند که به حکم قرآن وظیفه هر مسلمانی انذار است. خداوند در قرآن انذار را وصف پیامبر (ص) و قرآن قرار داده است و به اعتقاد ایشان هرکس به انذار بپردازد، کار خاتم الانبیاء(ص) را انجام داده است. ایشان سپس در ادامه شرائطی را برای این کار ذکر میکند که مهمترین آنها استمداد از ذات خدای تعالی به وسیله ولیعصر(عج) است. آیتاللهالعظمی وحید تذکر میدهد که به نص قرآن، انذار تنها در دلهای زنده تأثیر میکند و حیات دلها در ذکر امیرالمؤمنین(ع) است.
در قسمت دوم مجلس، مطالبی درباره عید غدیر خم ارائه شده و بعد از بیان اوصاف این روز، به عباراتی از زیارت روز غدیر پرداخته که در آن بر کسانی لعنت شده است که امیرالمؤمنین(ع) را با دشمن ایشان مساوی و ایشان را عدیل کسی قرار دادهاند که تحت ولایت ایشان است. سپس با ذکر برخی از فضائل امیرالمؤمنین(ع) از جمله علم الهی آن حضرت، عمل ایشان در لیلهالمبیت و جنگ خندق بر مظلومیت امیرالمؤمنین(ع) تأکید کرده و یادآور شده است که جاهلان ایشان را در ردیف معاویه ـ پسر هند جگرخوار ـ قرار دادهاند.
مجلس هشتم: اسرار حدیث تشبیه
این مجلس به مناسبت روز میلاد حضرت امیرالمؤمنین(ع) برپا شده و آیتاللهالعظمی وحید گوشهای از مقامات و فضائل امیرالمؤمنین(ع) را ذکر کرده است. از جمله اینکه امیرالمؤمنین(ع) اسم اعظم و مَثَل اعلای خداوند و عصارة وجود پیامبر(ص) است و خصائص انبیاء علیهمالسلام در آن حضرت جمع شده و ایشان، شمس و قمر و کوکب درّی منظومة وجود است. امیرالمؤمنین(ع) شجاعترین و سخیترین مردم و برتر از تشبیهات حدیث تشبیه است و با پیامبر(ص) اتحاد نوری دارد و شاخههای درخت طوبی، واسطه فیض و نفس نفیس خاتم(ص) است. آیتاللهالعظمی وحید این مجلس را با ذکر مظلومیت امیرالمؤمنین(ع) در شهادت صدیقه کبری سلامالله علیها به پایان برده است.
مجلس نهم: عبادتی فراتر از عالم ثواب و عقاب
آیتاللهالعظمی وحید سخنان خود را این گونه آغاز میکند: «فردا روز غدیر است. روزی است که… نه روزی مثل این روز است، نه حقی مثل این حق ضایع شده است…» ایشان در تبیین عظمت این روز به فراتر بودن مقامات امیرالمؤمنین(ع) از حد درک بشر عادی اشاره میکند و سپس با طرح عبارتی از دریای معارف زیارت غدیر، یادآور میشود که امیرالمؤمنین(ع) برتر از مدح و وصف است. آن حضرت برترین خلق در عبادت است و روح او در عبادت از محیط ثواب و از عالم عقاب خارج شده است. امیرالمؤمنین(ع) شخصیتی است که خدا را یافته و مثل اعلای خداوند و میوه برترین عبادت است.
مجلس دهم: معراج پیامبر(ص) و نزول آیات در آستانة روز غدیر
در این مجلس، تضلّع در مبحث امامت برای دفع شبهات واجب عینی معرفی شده است. آیتاللهالعظمی وحید قلّت اوتاد و اثقال زمین در این عصر را یکی از بلاهایی میداند که خدا بر امت نازل میکند. ایشان سپس با پرداختن به شخصیت میرزای قمی، کاشفالغظا، وحید بهبهانی و صاحب جواهر، از ضعف بنیة علمی حوزهها گله میکند. بعد درباره عظمت لمعه و شرح آن و اهمیت کتاب معالم و قوانین سخن گفته و وظیفه مستعدین فضلا و حوزه را تلاش در جهت کسب علم دانسته است. آنگاه تأثیر قدرت علمی علامة حلی در تشیع ایران و امداد امام عصر(ع) به وی را پیش کشیده و بر امداد الهی به آنان که در درک مقام امامت تلاش میکنند، تأکید کرده است.
آیتاللهالعظمی وحید در ادامه به تشریح جایگاه امامت و مقام امام(ع) پرداخته است، سپس به معراج پیامبر(ص) پیش از غدیر و امر به اعلان ولایت امیرالمؤمنین(ع) در شب غدیر اشاره کرده و یادآور شده است که پیش از غدیر، دو آیة وعید و تهدید نازل شده است. اشاره به عباراتی از زیارت غدیر که امیرالمؤمنین(ع) را «دین قویم» و «صراط مستقیم خدا» معرفی کرده، پایان بخش این مجلس است.
مجلس یازدهم: غدیر، عهد ألست سوم
آیتاللهالعظمی وحید در ابتدا با اشاره به وظیفه سنگین همگان در فهم واقعه غدیر و تفقه در دین، بیتی از شعر کمیت را درباره عظمت روز غدیر خم مطرح میسازد و سپس یادآور میشود که: روز غدیر خم با چهار عید دیگر مصادف بوده و موصوف به عیدالله اکبر است. ایشان در ادامه برای تشریح عظمت این روز،با استناد به حدیثی از منابع اهل سنت، به سوال از ولایت امیرالمؤمنین(ع) در محشر اشاره میکند و سپس به شرح حدیثی میپردازد که صاحب «الصواعقالمحرقه» از پیامبر اکرم(ص) درباره پیمان گرفتن بر ولایت امیرالمؤمنین(ع) نقل کرده است.
مرجع عالیقدر تشیع مولویت پیامبر اکرم(ص) را تنزّل مولویت خداوند و مولویت امیرالمؤمنین(ع) را تنزل مولویت خاتم(ص) میداند و در پایان با یادآوری قدرت منطق شیعه، بر لزوم تقویت قدرت علمی در بحث ولایت تأکید میکند.
مجلس دوازدهم: ماه رمضان نزول قرآن صامت و صعود قرآن ناطق
«غرض اقصی از تحصیل علم، وصول به فقه دین، یعنی درایت روایت است.» آیتاللهالعظمی وحید با بیان این مطلب به شرح کلام پیامبر اکرم(ص) درباره ماه رمضان پرداخته است که فرمودند: «انفاسکم فیه تسبیح و نومکم فیه عباده». ایشان سپس با اشاره به شهادت حضرت امیرالمؤمنین(ع) در این ماه، به ذکر گوشهای از فضائل و مناقب آن حضرت پرداخته و در پایان به بر پایی مجالس با شکوه در روز شهادت امیرالمؤمنین(ع) تأکید کرده است.
مجلس سیزدهم: امیر مؤمنان(ع) (قل هو الله احد)
آیتاللهالعظمی وحید سوره توحید را اکسیر احمر معرفی و بر قرائت آن تأکید کرده است. ایشان یادآور میشود که امیرالمؤمنین(ع) در همه نمازها این سوره مبارکه را قرائت میفرمودند. مرجع عالیقدر تشیع امیرالمؤمنین(ع) را مَثَل «قل هوالله احد» معرفی میکند و به بیان سرّ محبت امیرالمؤمنین(ع) به این سوره میپردازد.
در ادامه با استناد به حدیثی از پیامبر اکرم(ص) که سوره توحید را شناسنامه خداوند معرفی فرمودهاند، به سرّ «هو الله احد» اشاره میکند و معتقد است تمام علوم در کلمه «صمد» جمع شده است. سپس با یادآوری آثار تکرار سوره توحید، مخاطبان را به هدیه قرائت صد مرتبه سوره توحید به سیدالشهدا(ع) توصیه کرده است.
مجلس چهاردهم: شمشیر نبوت و معجزه رسالت
در این مجلس به روز حسرت بودنِ قیامت، سکرة موت و حسرت فوت اشاره و با استناد به احادیث تأکید شده است که حسرت بر ادا نکردن حق امیرالمؤمنین(ع) است. آیتاللهالعظمی وحید در ادامه با ذکر برخی از فضائل حضرت امام صادق(ع)، روز شهادت آن امام بزرگوار را عاشورای دوم دانسته و بر لزوم بیرون آمدن هیئات در این روز تأکید کرده است، سپس به ذکر نکاتی درباره حقیقت بیست ویکم ماه رمضان پرداخته است.
ایشان با بهرهگیری از زیارت مبعث، امیرالمؤمنین(ع) را شمشیر نبوت خاتم(ص)، معجزه رسالت هادی امّت، سپر خون خاتم(ص) و تاج پیغمبر اکرم(ص) معرفی کرده است و در پایان بر لزوم احیای عزای فاطمیه و شهادت امیرالمؤمنین و امام صادق(ع) تأکید فرمودهاند.
مجلس پانزدهم: علم امیرالمؤمنین(ع)
آیتاللهالعظمی وحید سخن را با توصیه به دعوت به سوی خداوند با حکمت و موعظه نیکو آغاز کرده و قدرت استدلال تشیع را یادآور شده است. ایشان حضرت امیرالمؤمنین(ع) را گوهری ناشناخته معرفی کرده و معرفت بابالله را مرکب از تبری و تولی دانسته است. سپس با اشاره به اعتراف برخی اندیشمندان اهل سنت به جهل غاصبان، نمونهای از رفتارها و احکام جاهلانه را مطرح ساخته و به تبیین آن پرداخته است.
آیتاللهالعظمی وحید در ادامه پس از نقل برخی فضائل امیرالمؤمنین(ع) از منابع اهل تسنن، به حکم عقلی بر نابرابری دانا و نادان توجه می دهد و کلام خود را با یادآوری پایمال شدن حق امیرالمؤمنین(ع) و وظیفه شیعیان در احقاق این حق با دفع شبهادت به پایان می برد.
مجلس شانزدهم: گریه خاتمالانبیاء در عزای خاتمالاوصیاء
این مجلس با سخنانی درباره عظمت ماه رمضان شروع شده است. آیتاللهالعظمی وحید عظمت این ماه را به جهت شب قدر و عظمت این شب را بر اثر نزول قرآن میداند. سپس مطالبی درباره عظمت قرآن و لزوم قرائت حداقل پنجاه آیه در هر روز بیان و آثار آن را بالا رفتن مقامات انسان در بهشت معرفی کرده است. سپس به ختم قرآن با نیت هدیه به امام زمان(ع) تأکید فرموده است.
بحث پیرامون خطبه پیامبر درباره رمضان معرفی خاتمالنبیین(ص) به عنوان عصاره هستی و لزوم رعایت ورع به عنوان برترین اعمال در ماه رمضان از دیگر مطالبی است که در این مجلس بیان شده است.
در ادامه با یادآوری گریه خاتمالانبیاء(ص) بر فرق شکافته امیرالمؤمنین(ع) اقامه عزا در روز شهادت امیرالمؤمنین(ع) را وظیفه شیعه معرفی کرده است. ایشان با اشاره به اتحاد پیامبر(ص) با امیرالمؤمنین(ع) در نفس و روح وطنیت برخی توصیههای امیرالمؤمنین(ع) و گوشهای از سیره علمی آن حضرت را مطرح ساخته است.
« … { پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله } فرمود :
یا علی ! کسی که تو را بکشد مرا کشته .
بعد فرمود : یا علی ، تو از منی ! تو مثل جان منی !
روح تو از روح من است و طینت تو از طینت من است .
یعنی عزاداری روز 21 ماه مبارک رمضان ، عزاداری برای شخص خاتم است . دسته هایی که بیرون می آیند ، برای شهادت خاتم الانبیاء (ص) بیرون آکمده اند . مجالسی که منعقد می شود ، برای شخص پیغمبر خاتم (ص) است ، معنای این کلمه این است : اگر بشریت بفهمد ، نه تنها شیعه در روز بیست و یکم ، برای امیر مومنان علی (ع) بر سر و سینه می زنند ، بلکه هر انسان و هر بشری روز بیست و یکم برای امیرمومنان علی (ع) سیاه پوش می شود … »
قسمتی از بیانات معظم له در مجلس شانزدهم .
مجلس هفدهم: امیرالمؤمنین(ع) مفسر وحی و ماجرای مباهله
مجلس هفدهم با بیان این نکته آغاز شده است که بر اساس قرآن و بیان قرآن غایت و ثمرة خلقت، معرفت و عبادت است. آیتاللهالعظمی وحید امام را مفسر وحی و طبیب انسانیت معرفی کرده و ولایت را شرط رضایت خدا به اسلام دانسته است. ایشان از خطبه غدیر با عنوان اقیانوس علم و حکمت و معرفت یاد میکند و نزول سوره دهر و احیای رسالت و امامت در دهه غدیریه را یادآور میشود.
در ادامه با اشاره به آیه مباهله تأکید میکند که امیرالمؤمنین(ع) نفس پیغمبر(ص) است و ضمن اعتراض به غصب خلافت، به تبیین ماجرای مباهله و دلالت آیه مباهله بر امامت امیرالمؤمنین(ع) میپردازد و در نهایت بر لزوم احیای دهه غدیریه تأکید و به مراعات نماز و قرائت قرآن و هدیه کردن آن به امام زمان(ع) توصیه کرده است.
مجلس هجدهم: دهه غدیریه
آیتاللهالعظمی وحید به نزول سوره انسان در ماه ذیالحجه اشاره میکند و با استناد به این سوره یادآور می شود که روزگاری بر انسان گذشته که شیء مذکوری نبوده است. سپس اندکی درباره آفرینش انسان و اسرار نهفته در اعضای بدن و نظم و ترتیب آن سخن گفته است. ایشان غایت خلقت را استغراق عقل در معرفت خدا و فنای اراده در محبت خدا میداند و با شرح حکایت سوره «هل اتی» بر اساس احادیث شیعه و سنی، روشن میسازد که امیرالمؤمنین(ع) به این مقام رسیده است. پایانبخش این مجلس نیز توصیه به احیای دهة غدیریه است.
مجلس نوزدهم: پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین(ع) حقیقتی واحد
در این مجلس درک واقعه غدیر متوقف بر چهار امر دانسته شده است: اول شناخت شخصیت منصوب در غدیر، دوم شناخت حقیقت منصب امامت، سوم چیستی نصب، چهارم شناخت ناصب. آیتاللهالعظمی وحید پس از ذکر این مطلب، با شرح حدیث «یا علی، انت منّی و انا منک» به تبیین مقام حضرت خاتمالانبیاء(ص) و سیر تکامل انیّت انسانی، رسیدن به مرحله نبوت و رسالت و تحویل کتاب و نیل به مقام اولوالعزمی و خاتمیت آن حضرت(ص) پرداخته و ایشان را انسان کل و کل انسانیت معرفی کرده و امامِ ائمه و نبی انبیا دانسته است. سپس با تأکید بر حقیقت واحده بودن پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین(ع) فهم این مطلب را منتهای حکمت نظری و عملی شمرده است. مرجع عالیقدر تشیع این مطلب را برهان خلافت بلا فصل امیرالمؤمنین(ع) و قلم بطلان بر منکر آن میداند.