انسان که موضوع این عالم است و مرکزیت جهان را به عهده دارد، محور همهٴ بایدها و نبایدهای علمی و عملی است. از مقولات مهم و اساسی دربارهٴ انسان، حیات اجتماعی و نظام هایی است که در این حیات (زندگی) شکل می گیرد.
شناخت صحیح نسبت به حیات اجتماعی و نقش و رسالت انسان در آن ساحت، از ضروری ترین معرفت های بشری است که تنها در صورت اصلاح این روابط و تصحیح این مناسبات، فرد و جامعه تکامل می یابند.
به علت اهمیت موضوع، هفدهمین مجلد از مجموعه گرانقدر «تفسیر موضوعی قرآن کریم» بر اساس اسلوب حکیمانه، جامعهٴ نمونه اسلامی را بر پایهٴ تعالیم قرآنی بررسی کرده و تحت عنوان «جامعه در قرآن»، در خدمت اندیشوران مسائل اجتماعی و جامعه شناسان معرفت دوست و ایمان مدار قرار می گیرد.
این اثر در شش بخش و چندین فصل به موضوعات اساسی ذیل می پردازد: تعریف و تقسیم جامعه، نهادهای اجتماعی، عوامل تشکیل جامعه، ساختار جوامع انسانی، حیات اجتماعی انسان در اسلام، جامعه در قرآن، اصالت فرد و جامعه، عوامل شکوفایی جامعه، مبانی حکومت اسلامی و نظام دموکراسی، زمامداری در اسلام، آزادی در جامعه اسلامی و... .