کتاب خارهای گل شده وگل های خار شده

این اثر، که به قلم جذاب و دلنشین محسن عباسی ولدی نوشته شده است، تا کنون 22 بار تجدید چاپ شده و اکنون با ویرایشی جدید و اضافه شدن دو جلد دیگر، آماده استفاده علاقه مندان و دغدغه مندان شده است. هفت جلد این کتاب، با عناوین زیبا و جذابش، تقریبا اکثر دلمشغولی های والدین و مسائل پرکاربرد، روزمره و تازه تربیت فرزند را در بر می گیرد. عناوین این هفت جلد عبارت است از:

* جلد اول: جوجه های رنگی و بچه های فرنگی (مشکلات پیش روی تربیت در دنیای امروز)

* جلد دوم: خارهای گل شده و گل های خارشده (نقش محبت در تربیت فرزند)

* جلد سوم: پرنده های در قفس و کودکی های نارس (نقش آزادی در تربیت کودک)

* جلد چهارم: بازی های عسلی و عسل های بدلی (نقش بازی در تربیت کودک)

* جلد پنجم: قاب سراب نشان و بیداری خواب نشان (نقش تلویزیون در تربیت کودک)

* جلد ششم: بازی روی ابر خیال و کودکی های رو به زوال (نقش بازی های رایانه ای در تربیت فرزند)

* جلد هفتم: ارتش رایانه ای و نوازش تازیانه ای (نقش بازی های رایانه ای در تربیت فرزند)

جلد اول این مجموعه، به مشکلات پیش روی تربیت در دنیای امروز، مبانی تربیت دینی و تأثیر رفتار والدین در تربیت فرزند سخن می گوید؛ رفتارهایی که از نگاه برخی، اثر چندانی در تربیت ندارد. 

با مطالعۀ این کتاب پی خواهید برد تصویرهایی که فرزند از رفتار پدر و مادر می گیرد، یکی از اصلی ترین عوامل تأثیرگذار در تربیت فرزند است.

محبت، یکی از پایه های بی همتای تربیتِ دینی است. 

«منِ دیگرِ ما» در جلد دوم، موضوع محبت و تأثیر آن در تربیت فرزند را بررسی می کند. 

این کتاب دربارۀ دلایل محبت نکردن والدین به فرزندان سخن گفته و آن را به بوتۀ نقد کشیده است. در بخش دیگری از این کتاب به دلایل اثر نکردن محبت در فرزندان و پس از آن نیز به شیوه های مختلف ابراز محبت پرداخته است.

آزادی از نیازهای اصلی کودکانِ زیر هفت سال است. 

جلد سوم «منِ دیگرِ ما» به بحث آزادی و نقش آن در تربیت کودکان می پردازد. در این کتاب، دلایل آزاد نگذاشتن کودک از سوی والدین، یک به یک بررسی و مورد نقد قرار گرفته است. 

آثار آزادی و عواقب محدودیت هم از دیگر مباحث این کتاب است. 

از آن جایی که «منِ دیگرِ ما» بنا دارد به صورت کاربردی به بحث تربیت بپردازد، هنر آزاد گذاشتن کودک را در بخشی از کتاب با مثال هایی که برای والدین ملموس است، آموزش می دهد.

سبک زندگی مدرن بیش از آنکه با نیازهای کودک تطابق داشته باشد، با نیازهای او دشمنی دارد. 

از همین رو پیش از آنکه بازی هایی که با نیاز کودکان تناسب دارد، از یاد برود باید از آن ها سخن گفت و یادشان را زنده نگه داشت. 

در جلد چهارم از کتاب «منِ دیگرِ ما» به رابطۀ بازی با محبت ورزی می پردازد و همچنین به ویژگی های بازی مفید پرداخته شده است.

ضمیمه جلد چهارم، کتاب بازی بازوی تربیت است که در آن 140 بازی برای کودکان در سنین مختلف به تفکیک سن آموزش داده شده است تا والدین با بازی های مختلف آشنایی کافی را داشته باشند.

کتاب بازی بازوی تربیت در دو بخش «مرحله شکل گیری توانمندی ها» و «دوره ی کامل شدن توانمندی ها» حاوی 140 بازی از دوران نوزادی تا دوران نوجوانی است؛ بازی هایی که در فرهنگ بومی کشورمان رواج داشته؛ اما آرام آرام به دست فراموشی سپرده می شوند. 

نقش تلویزیون در تربیت کودک به یکی از مسائل مهم زمانه ما تبدیل شده است.

جلد پنجم «منِ دیگرِ ما» در پی پاسخ گویی به این پرسش است که «با وجود این همه مضرات قابل توجه، چرا خانواده های ما این اندازه تلویزیونی شده اند؟»

جلد ششم «منِ دیگرِ ما» در پی بررسی تغییری است که بازی های رایانه ای در دنیای مفاهیم کلیدی ایجاد می کند؛مفاهیمی مثل: موفقیت و شکست،ضعف و اقتدار و...

بازی های رایانه ای در روابط فرزندان ما تغییرات زیادی ایجاد می کنند.

جلد هفتم «منِ دیگرِ ما» تحلیلی درباره ی چرایی گرایش به بازی های رایانه ای داده است و هم وظیفه ی والدین در قبال بازی های رایانه ای تبیین کرده است.

امروزه، دو رویکرد اصلی به بحث تربیت وجود دارد. رویکرد اول، محور اصلی مباحث را به پاسخ گویی به مشکلات روزمره تربیتی اختصاص می دهد. مدیریت مباحث در این رویکرد، به دست سؤالاتی است که مردم، درباره مسائل تربیتی می پرسند. رویکرد دوم، مباحث تربیتی را به صورت قاعده مند، مطرح می کند. این رویکرد، معتقد است: اگر والدین، قواعد تربیت فرزند را یاد بگیرند، بسیاری از مشکلات تربیتی با استفاده از همین قواعد، حل خواهد شد. اما، مجموعه «من دیگر ما» رویکرد سومی را در پیش گرفته است؛ رویکردی که آموزش قواعد تربیت را اصل می داند؛ اما با ذکر مثال ها و داستان واره های متعدد، تلاش می کند شیوه اجرای این قواعد را در مسائل تربیت روزمره، آموزش دهد.

هفت جلد بودن این مجموعه یکی از نقاط قوت آن است، چراکه مطالعه ی یک کتاب سبک و کم حجم بسیار ساده تر از در دست داشتن یک کتاب سنگین و حجیم است؛ تعداد صفحات هر جلد نیز بستگی به اهمیت موضوع آن جلد دارد که به طور میانگین هر جلد 200 صفحه دارد که به علت مهم بودن موضوع جلد پنجم (نقش تلویزیون در تربیت فرزند) این جلد در 300 صفحه چاپ شده است. شما می توانید هر جلد از این مجموعه را تنها با اختصاص روزانه 2 ساعت در طول یک هفته مطالعه کنید. و البته که تربیت فرزندمان بیش تر از این ارزش وقت گذاشتن دارد.

همچنین این کتاب از کسالت آور بودن اکثر کتب تربیتی و تئوریک بودن آن ها به دور است، زیرا در هر بخش پس از بیان موضوع و توضیح آن، داستان واره ای جهت ملموس کردن آن موضوع قرار دارد که موجب جذابیت کتاب شده است. در ضمن تصاویری هم به کتاب افزوده شده که به رساتر شدن مطالب کتاب کمک می کند. علاوه بر این به ضمیمه هر کدام از کتاب های این مجموعه، کتاب دیگری نوشته شده که در آن، همین مطالب با رویکردی ادبی آمده است.

این کتاب توسط دکتر غلامرضا باهر (متخصص اطفال، از شاگردان دکتر قریب)، دکتر سید جلال حسینی (بورد تخصصی مغز و اعصاب)، دکتر شیرین معلمی (فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان)، دکتر محمد سرو دلیر (فوق تخصص الکتروفیزیولوژی و پیس میکر) با درج یادداشت هایی مورد توصیه قرار گرفته است.

گزیده کتاب

بچه که بودم، مادرم برایم جوجه می خرید؛ از همین جوجه های رنگی؛ دانه ای پنج تومان. اولش فکر نمی کردم بزرگ کردنشان، کار چندان سختی باشد؛ اما بعد فهمیدم پرورش جوجه ها، فوت و فن خودش را دارد. 

باید کودکی کرد تا بزرگ شد. بچه هایی که از بچگی کردن محروم می شوند، بزرگ هم که می شوند، کودک می مانند. این کودکی های نارس، یکی از موانع بزرگ در مسیر تربیت فرزند است. پرنده های کوچک خانه ما، اگر آزاد نباشند، نمی توانند کودکی کنند.

بازی یکی از نیازهای حقیقی فرزندان ماست. این نیاز، مانند آزادی یک نیاز حقیقی بوده، زیاده طلبی به شمار نمی آید. بسیاری از مشکلات تربیتی فرزندان ما، به دلیل عدم مدیریت صحیح در پاسخ گویی به نیاز بازی است. بازی مثل عسل، کام روح بچه را شیرین می کند.

آمد؛ بی آنکه خبر دهد. خیلی قدرت طلب بود و خودخواه. این را وقتی فهمیدم که دیدم پیشانی خانه را از آن خود کرد تا همیشه چشم ها به سوی او باشد. هیچ کس از پر حرفی اش به ستوه نیامد. چنان در دل ها جا گرفت که اگر ساکت می نشست و خاموش، همه منتظر به سخن آمدنش بودند.

اگر کاری نکند و یک جا بنشیند، همان کودک تو دل برواست که وقتی لبخند می زند، احساس می کنی با هر لحظه لبخندش می شود یک روز شادی کرد، اما وقتی همنشین و هم سخنت می شود، ورق برمی گردد. دیگر در مقابلت یک کودک نمی بینی. کسی را می بینی که از بزرگی فقط قد و قامتش را ندارد. 

غفلت، فقط به این نیست که حواست از فرزندت پرت شود و او در میان همهمه جمعیت گم شود. گاهی در همان خانه که نشسته ای، فرزندت بی آن که حتی یک قدم از تو فاصله بگیرد، گم می شود؛ اما این بار در شلوغ بازار بازی هایی که اگر آغازش پیدا باشد. معلوم نیست پایانش فرزندت را به کجا خواهد برد.

مولف : حجت الاسلام  محسن عباسی ولدی

ناشر : انتشارات آیین فطرت, جامعه الزهرا(س)