«دفاع مقدّس» یکی از درخشان‌ترین و مهم ترین بخش های تاریخ انقلاب اسلامی و داستان حماسی پرشکوه مقاومت ملّت بزرگ ایران است و آیت الله العظمی خامنه ای (مدّظلّه‌العالی) از اوّلین ساعات آغاز جنگ تحمیلی به عنوان نماینده‌ی حضرت امام خمینی (قدّس‌سرّه) در شورای عالی دفاع در این جهاد عظیم نقش مؤثّری داشتند و در همان روزهای اوّل جنگ، عازم جبهه ها شدند.
مسئولیت های توأمان معظّمٌ لّه در شورای عالی دفاع، امامت نماز جمعه‌ی تهران و ریاست کمیسیون دفاع مجلس شورای اسلامی در سال اوّل جنگ و سپس در مقام ریاست‌جمهوری و ریاست شورای‌عالی دفاع و ریاست شورای‌عالی پشتیبانی جنگ، این امکان را به ایشان می‌داد که نگاهی جامع نسبت به مسائل کشور و دفاع مقدّس داشته باشند.
لذا بیانات مقام معظّم رهبری (مدّظلّه‌العالی) در خصوص هشت سال جنگ تحمیلی حاوی نکات و محورهای مهمّی در این خصوص می باشد.
برای تدوین کتاب «جهاد مقدس»، رهنمودها و بیانات فرماندهی معظّم کلّ قوا (مدّظلّه‌العالی) در خصوص ابعاد و موضوعات مختلف مرتبط با دفاع مقدّس که طیّ سالهای 1359 تا 1399 بیان فرموده‌اند، مورد بررسی و بهره برداری قرار گرفته و مطالب آن در ده فصل تدوین شده است:
فصل اوّل: مبانی و کلّیّات جهاد و دفاع
فصل دوّم: چرایی طمع دشمنان در تحمیل جنگ علیه ملّت ایران
فصل سوّم: نقش تدیّن، معنویّت و مبانی دینی در پیروزی دفاع مقدّس
فصل چهارم: نقش مردم و اقشار مختلف مردمی در دفاع مقدّس
فصل پنجم: نقش ارگانها و نهادهای مختلف در دفاع مقدّس
فصل ششم: نقش دولتها و سازمانهای بین‌المللی در جنگ تحمیلی
فصل هفتم: درسها، عبرتها و دستاوردهای دفاع مقدّس
فصل هشتم: الزامات مرتبط با دفاع مقدّس
فصل نهم: خاطرات
فصل دهم: برخی شهدای شاخص دفاع مقدّس
