کتاب آفات الطلاب

جلد دوم از مجموعه سه جلدی «سلسله مباحث اخلاقی و حوزوی»، آفات الطلاب نام دارد که مجموعه سخنان و تجربیات عالم ربانی و معلم اخلاق، حضرت آیت الله حاج شیخ احمد مجتهدی تهرانی است. ایشان قریب 60 سال از عمر شریف خود را جهت تعلیم و تربیت طلاب علوم دینیه سپری کرده اند. مطالب این کتاب در مدت پنج سال به همت یکی از شاگردان این عالم ربانی ، حجت الاسلام شاکر برخوردار فرید جمع آوری و تنظیم گردیده است. آداب و رسوم مطرح شده در این کتاب، از حالت دستورات خشک و آئین نامه ای خارج، و به صورت حکایات شیرین، و با زبانی ساده و بدون به کار بردن کلمات مشکل و سخت آورده شده است و در کنار آن بیش از ششصد حدیث با ذکر منابع و با اعراب گذاری و ترجمه آن به مناسبت های مختلف گنجانیده شده است.

برای اینکه این کتاب، بیشتر مورد استفاده و اطمینان خوانندگان محترم قرار گیرد، اسناد و مدارک آن اعم از احادیث و روایات و غیره، پس از تفحص و جستجو در میان کتب مختلف، در پاورقی ذکر شده است. در این کتاب اگر چه به بیان آداب و آفات طلبگی پرداخته شده است اما به جهت بیان روان و شیوای آن و نیز حکایات آموزنده می تواند مورد استفاده علاقمندان نیز قرار گیرد.

 گزیده کتاب :

طلاب علوم دینیه احتیاج به استاد اخلاق دارند. در غیر این صورت همان طور که آیت ا... می شویم، نفس اماره ما هم آیت ا... می شود، بلکه او آیت ا... العظمی می شود، پس باید یک استاد اخلاق باشد تا طلبه بداند که چگونه نفس را کنترل و سرکوب نماید.

 کتاب « آفات الطلاب » که برگرفته از سخنان و تلمّذ 15 ساله مولف از درس اخلاق و عرفیات طلبگی ایشان است ضمن بهره مندی از نوآوری و ابداع و تحقیقی بودن بحث های عنوان شده , به ارائه مطالب با زبان ساده و چکیده ای از تجربیات و مطالعات مستمر چندین ساله بر رفتار و کردار آن بزرگواران پرداخته و در دسترس طلاب محترم و مدیران مدارس و حوزه های علمیه قرار گرفته است. ضمنا در ابتدای کتاب تغریظ عالم ربانی و معلم اخلاق حضرت آیت الله مجتهدی آورده شده است. ایشان می فرمایند: «پس از آداب الطلاب, طلاب عزیز و گرامی حوزه ها و مدارس علمیه نیازمندند که بدانند چه چیزهایی مانع پیشرفت آنها خواهد بود... اینجانب ضمن توصیه به مطالعه هر دو کتاب امیدوارم خداوند متعال همه طلاب عزیز و شاگردان امام صادق علیه السلام را در این راه مقدس موفق بدارد.»

این کتاب جلد دوم از کتاب هایی با عنوان سلسله مباحث اخلاقی و حوزوی است

برخی از عناوین عبارتند از:

• نداشتن انگیزه الهی
  
• زود ازدواج کردن
  
• خوب درس نخواندن
  
• مربی اخلاق نداشتن
  
• ناراحت کردن پدر و مادر
  
• گناه سلب توفیق می کند
  
• نداشتن هم مباحث قوی
  

در بخشی دیگر  از این کتاب می خوانیم :

از جمله مواردی که به طلبه ضررو زیان می رساند و آفت این حرفه است , نداشتن معلم اخلاق است , زیرا با وجود دو دشمن قوی بشری, که یکی نفس اماره و دیگری شیطان , طبیعی است وقتی انسان شاهد ترقی علم و دانش خود باشد و هر روز جهل و نادانی او کمتر شود , خصوصا اگر خود را نشناخته باشد و با این دو دشمن دیرینه مبارزه نکرده باشد, بیشتر از دیگران در خطر انحرف قرار خواهد گرفت .

پس علم و دانش, همان وسیله نقلیه است و سرعت و قدرت آن , کبر و غرور ناشی از علم است و نبود مهارت و تجربه کافی, نداشتن معلم اخلاق است.به عبارت دیگر طلبه ای که معلم اخلاق نداشته باشد, مانند وسیله سریع السیری است که راننده آن از تجربه کافی بهره ای نبرده باشد, که باعث کشته شدن خود و دیگران خواهد شد. همچنانکه امیر مومنان علی علیه السلام فرمودند:« لغزش عالم , مانند شکسته شدن کشتی است که هم سرنشینان خود را غرق می کند و هم خودش غرق می شود.»

حضرت امام خمینی فرمودند« استاد اخلاق برای خود معین نمایید, جلسه وعظ و خطابه و پند و نصیحت تشکیل دهید, خودرو نمی توان مهذب شد, اگر حوزه ها همین طور از داشتن مربی اخلاق و جلسات پند و اندرز خالی باشد, محکوم به فنا خواهد بود...

( کتاب آفات الطلاب / صفحه 137 و 138 )

مولف : حجت الاسلام شاکر برخوردار فرید

ناشر : انتشارات لاهوت