تعريف فرهنگ در اين كتاب به راه حل اساسي خود نزديك شده و با تأمل در لغت نامه ها و انگاره هاي علمي ملل و اقوام مختلف ، نظریه جديد و مناسبي توسط استاد جعفري به كاروانيان دانش و بينش پيشنهاد شده است .
تعريف فرهنگ در اين كتاب به راه حل اساسي خود نزديك شده و با تأمل در لغت نامه ها و انگاره هاي علمي ملل و اقوام مختلف ، نظریه جديد و مناسبي توسط استاد جعفري به كاروانيان دانش و بينش پيشنهاد شده است . علاوه بر این، تعریف جامعی است که در« فرهنگ پیرو، فرهنگ پیشرو» از ماهیت فرهنگی به عمل آمده، به برخی مجادلات و اختلاف نظرهای کلامی و نظریِ محض در خصوص فهمِ علمیِ فرهنگ پایان داده است.
در بخش نخست کتاب نویسنده با تحقیقی گسترده در دایرة المعارف ها و برخی منابع جامعه شناسی در صدد نشان دادن این نکته است که وجود تکاملی انسان در تعریف فرهنگ در میان همه جوامع پذیرفته شده است. به عبارت دیگر در تمام جوامع، جنبه اصیل و حقیقت ثابت انسانی (بعد درون ذاتی فرهنگ) که عامل رشد و تکامل و وجه تمایز انسان با دیگر موجودات است، مورد پذیرش است.
در بخش دوم کتاب ایشان کوشش می کند که آن حقیقت جامع و ثابت و ارزشی را پیدا کند. در این بخش ایشان با نقد فرهنگ لذت گرا و منفعت طلب غرب، فرهنگ اسلامی را که بر پایه حیات معقول است چنین تعریف می کند: «کیفیت یا شیوه بایسته و یا شایسته برای آن دسته از فعالیتهای حیات مادی و معنوی انسانها که مستند به طرز تعقل سلیم و احساسات تصعید شده آنان در حیات معقول تکاملی باشد.» ایشان در این بخش با تقسیم فرهنگها به فرهنگ رسوبی، فرهنگ مایع و شفاف، فرهنگ پیرو و فرهنگ پیشرو بحثهای متنوعی را در مورد فرهنگ پیشرو مطرح می نمایند.
تسلط نویسنده بر آراء فلاسفه غرب و دقت و باریک بینی ایشان از ویژگی های این کتاب است.