در این کتاب مترجم بعد از شرح زندگی علامه مقرم، مطالب کتاب ایشان را در هشت فصل با این موضوعات می‌آورد: احیای امر ائمه علیه‌السلام و معنای آن، خلقت انوار ائمه علیهم‌السلام، زندگانی امام جواد علیه‌السلام از ولادت تا شهادت مواعظ امام، مراسم ازدواج امام، مناسبات امام با خلفای عباسی.
سید عبدالرّزاق بن محمد موسوی مُقَرَّم (۱۳۱۶-۱۳۹۱ق) مشهور به مقرم، عالم شیعی قرن چهاردهم هجری. شهرت او، به خاطر تألیف کتاب‌هایی درباره زندگی خاندان پیامبر اسلام(ص) است. مشهورترین اثر او مقتل امام حسین(ع) است که به فارسی ترجمه و چندین بار چاپ شده است.
خاندان مقرم، همگی از اهل علم بوده و نسب‌شان به امام کاظم(ع) می‌رسد. سید عبدالرزاق نزد محمدرضا کاشف الغطاء، شیخ حسین حلی، سید محسن حکیم، آقا ضیاء عراقی، سید ابوالحسن اصفهانی، میرزای نائینی و سید ابوالقاسم خوئی شاگردی کرد و با شیخ محمد جواد بلاغی دوستی داشت و در نشر آثارش او را یاری کرد. او همچنین از محمد حسین غروی اصفهانی در فلسفه و کلام بهره برده است.
مقرم در علم انساب هم مسلط بود و برخی کتب نسب را حاشیه زد و در شعر نیز دستی داشت.
از ویژگی‌های مولف :
محبت به اهل بیت(ع) : از ویژگی‌های بارز مقرم ارادت به اهل بیت و خاندان رسول اکرم(ص) بود، به گونه‌ای که تألیفات وی شاهد این مدعاست. مقرّم چون از ابتدای زندگی، شاهد برگزاری مجالس روضه در خانه جدش سید حسین بوده، به همین جهت همیشه برپا دارنده مجالس بوده و در این محفل‌ها روش و زندگی و خصوصیاتی از ائمه(ع) را برای مردم بیان می‌کرد.
زهد و پرهیزکاری : مقرّم سختی‌های فراوانی را در طول زندگی متحمّل شد و به خاطر مناعت طبعی که داشت به اندک از مادیات و حدّ نیاز ضروری خود و خانواده‌اش از دنیا و زخارف آن بسنده کرده و هرگز دنبال ثروت‌اندوزی نبود. تنها عشق و دلخوشی او، تدریس علوم اهل بیت(ع)، اعتکاف و عبادت بود.
مقرّم با این که در زمان خود از چهره‌های مشهور بود و از طرف مراجع عصرش پیشنهادهایی مبنی بر نمایندگی آنان در شهرها به او داده می‌شد در صورت قبول به طور قطع در زندگی دنیوی ایشان تغییراتی به وجود می‌آمد هرگز آن‌ها را قبول نکرد و در ردّ این پیشنهادها می‌گفت: «اگر برای نفس آدمی در زندگی وفور و آسایش فراهم شود، نفس از بوالهوسی‌ها دست برنمی‌دارد و چه بسا انسان را در چیزهای دیگری فرو برد.»
فعالیت‌های سیاسی : از فعالیت‌های سیاسی وی می‌توان به همراهی با علمای نجف در اعتراض به دولت پهلوی در واقعه فیضیه قم و قتل و جرح برخی از طلاب علوم دینی دانست. متن نامه بدین شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
حضور محترم حضرات حجج اسلام دامت برکاتهم
«در این موقع که دشمنان دین خود را برای از بین بردن دین مقدّس اسلام مجهز نموده و با انواع وسائل می‌خواهند کشور ایران که پرچمدار مذهب تشیع می‌باشد مرکز بی‌دینان و پایگاه نشر افکار شوم و پلید مادیت گردد و لذا با دستی خونخوار فاجعه مولمه (قم) را بوجود آورد و طلاّب علوم دینیه با وضعی فجیع و رقت بار مورد هتک و ضرب و قتل قرار گرفته، صورتی به وجود آورده‌اند که قلوب عموم مسلمین را جریحه‌دار ساخته‌اند. هیئت علمیه نجف اشرف از بدو امر شروع به اقدام نمود و به مجرد اینکه خبر وحشت انگیز قم را شنید شروع به استنکار کرد و تمام طبقات اهل علم از مراجع تقلید و مدرّسین و طلاّب علوم دینیه خود را شریک بلکه در این مصیبت بزرگ با علما و روحانیون تشریک مساعی کرده و مراتب تأثر خود را به عالم اسلام ابلاغ و پیروی خود را از مراجع و علمای دین و تقویت از مراکز و حوزه‌های علمی ابراز نمایند و از پیشگاه مقدّس پروردگار بخواهند که توفیق فداکاری به عموم عنایت فرماید، و چون فعلا وسیله برای نشر حقایق در دست نیست و تمام وسائل تبلیغاتی در دست دیگران و به نشر اکاذیب می‌پردازند لذا باید مردم متدین بهر نحو که می‌توانند اینگونه مطالب را منتشر ساخته تا مردم بدانند که اگر اهمال و مسامحه کنند دین خدا بدست بی‌دینان از بین می‌رود، در خاتمه تذکر داده می‌شود که علمای نجف آمادگی خود را برای حفظ و حراست دین حنیف اسلام اعلام و یقین است که عموم مسلمین جهان برای حفظ دین جانبازی خواهند نمود.»
فعالیت‌های علمی : مقرّم معتقد بود برای خدمت به اهل بیت(ع)، تنها گفتار و سخنرانی کافی نیست؛ بلکه باید با نوشتن و انتشار سخنان، زندگینامه و فضایل آنان، به آن‌ها خدمت کرد و روش زندگی و علوم آن‌ها را در جامعه نشر داد. بنابراین در این رابطه اقدام به تألیف نمود و با این که جوّ حاکم بر حوزویان آن زمان، تألیف در قسمت فقه و اصول بود، ایشان این جوّ را شکست و اکثر تألیفاتش را در فضیلت و زندگی فرزندان رسول خدا(ص) و یارانشان نگاشت. مجموعه آثار مقرّم به سه دسته تقسیم می‌شود که عبارتند از: آثار چاپ شده، مقدمه و آثار خطی.
-230x250.jpg "کتاب امام رضا (ع) و زندگی")
