کتاب رازهای نماز

يكي از بارزترين مصاديق و كامل‌ترين موارد تامّ الهي، ارمغان والاي نماز است كه خداي سبحان در معراج نبوي با همه لوازم و مقدمات و مقارنات يك جا به حبيبش عطا كرد.

فهرست مطالب کتاب

سخن ناشر

سخن مترجم

مقدمه

سرآغاز : اسرار مقدمات نماز

بخش یکم : اسرار تکبیرهاى شروع نماز

بخش دوم : راز نیت

بخش سوم : راز قرائت

بخش چهارم : راز قیام ، رکوع ، سجود و…

بخش پنجم : راز قنوت ، تشهد، سلام و…

ستایش خداوندى را سزاست که بر نهان و نهان تر داناست و درود بر پیامبر صاحب راز او، که گاه معراج ، به مقام دنى فتدلى فکان قاب قوسین او ادنى نایل گردید، و بر اهل بیت او، آنان که راز پیامبر بدانها سپرده شده نگهبانان فرمان و گنجینه هاى دانش او هستند، کسانى که شریعت او را بیانگرند و کتابهاى او را نگهبان ، و چون کوه هاى افراشته ، دین او را پاس ‍ مى دارند (۱۰). دوستى ایشان را به جان مى پذیریم و از دشمنانشان بیزارى مى جوییم ، به سوى خداوندى که هر پنهانى نزد او آشکار است .

سپس چنین گوید، این بنده نیازمند به عطاى خداوند بخشاینده ، عبدالله جوادى طبرى آملى ، که رساله حاضر، نوشته کوتاهى است درباره رازهاى نماز و در آن ، داده هایى را که از سلف صالح به وراثت بردم ، و نیز آنچه را به خاطرم رسید، به نگارش آورده و به وراثت بر خلف رستگار، باقى گذاشتم ، تا یادآورى باشد براى کسى که قلب هوشیارى دارد یا گوش دل به کلام خدا فرا دهد؛ لمن کان له قلب او القى السمع و هو شهید (۱۱). به امید آنکه خداى سبحان از هر آمیزه اى جز خداجویى محفوظش دارد و آن را خالص براى وجه خود قرار دهد – که چیزى جز وجه او پایدار نیست – و نیز امید است عیب آن را اصلاح ، نقص آن را جبران ، قصور آن را تمام و بعد آن را به قرب مبدل سازد، تا کلمه اى طیبه اى شود که به سوى او بالا مى رود. الیه یصعد الکلم الطیب .

چون نماز ستون دین است و با پذیرفته شدن آن سایر اعمال نیز پذیرفته خواهد شد و اگر رد شود، بقیه اعمال نیز مردود خواهند گشت ، و نیز چون هر عملى پیرو نماز است (۱۲)، لذا اسرار آن نیز ستون رازهاى دین است ، اگر اسرار نماز به دست آمد و مشاهده شد، رازهاى سایر اعمال نیز مورد دست یابى و مشاهده قرار خواهند گرفت ، پس سزاوار است سالک بکوشد و عارف تلاش کند تا به ستون رازهاى دین دست یابد و سرانجام به همه زوایاى دین برسد و همه آن را مشاهده نماید، و در روزى که هیچ سایه اى جز سایه خداوند – جل شاءنه – نیست ، تحت سایه ولایت او بیارمد.

گزیده ای از کتاب :

بنا بر آنچه ابوجعفراحمد بن محمد بن خالد برقی

 امام صادق(ع)فرمود:روزی امیرالمومنین(ع)نشسته بودوپسرش محمد با او بود به پسرش فرمود:ای محمد برای من ظرف آبی بیاور تااز آن وضو بگیرم،محمد آب آورد،حضرت با دست چپ آب بر دست راست ریخت وفرمود:"بسم الله الذي جعل الماء طهورا ًولم یجعله نَجِساً"؛سپس به آن استنجا کردواین دعا را خواند:"اللّهم حصّن فرجی واَعِفّه،واسترعورتي وحرّمني علی النار" ؛بعد از آن آب را در دهان مضمضه کرد و فرمود:"اللّهم لقّني حجتي یوم ألقاک و أنطق لساني"؛خدایا در روزی که تورا ملاقات می کنم،حجت وبرهان قطعی به من القا کن وزبانم را بدان گویا گردان.آن گاه استنشاق کرد وآب را در بینی کشید وعرض کرد :"اللّهم لا تحرمني ریح الجنة"؛خدایابوی بهشت را برمن حرام مفرما،واز جمله کسانی قرارم ده که بوی بهشت ونکهت پاک آن را می یابد.سپس حضرت صورت خود را شسست وگفت:"اللّهم بیّض وجهی یوم تبیّض وجوه،وتسوّد وجوه،ولاتسوّد وجهي یوم تبیضّ وجوه وتسوّد وجوه"؛خدایا روزی که چهره هایی سفید وصورتهایی سیاه میشود،روی مراسفید گردان،وصورتم را سیاه مدار درروزی که چهره هایی سفید وصورتهایی سیاه میشود.آن گاه دست راست خود را شست وعرض کرد:"اللّهم أعطني کتابي بیمیني والخد في الجنان بیساري"؛ خدایا نامه ی کردارم را به دست راستم عطا فرما وبرات جاودانه زیستن در بهشت را به دست چپم ده.سپس حضرت دست چپ را شست وگفت:"اللهم لا تعطنی کتابی بیساری،ولاتَجعلها مغلولة ً الی عنقي،وأعوذ بک من مقطّعات النیران"؛خدایا نامه اعمالم را به دست چپم مده وبه گردنم مبند وبه توپناه می برم از تکه پاره های آتش.آن گاه مسح سر کشید و عرض کرد:"اللّهم غشّني برحمتک وبرکاتک وعفوک"؛خدایا به رحمت وبرکات وبخشایش خود مرا فرا بگیر.

سپس بر دو پا مسح کشید و گفت:"اللّهم ثبتني علی الصراط،یوم تزلّ فیه الأقدام ،واجعل سعیي فیما یرضیک عني"؛خدایا روزی که پاها بر صراط می لغزند مرا ثابت قدم بدار ،سعی وتلاش مرادر چیزی قرارده که تورا خرسند می سازد.آنگاه سر خویش به جانب محمد،پسرش بلند کرد وفرمود:ای محمد هر کس مانند من وضو بگیرد وچون من این اذکار را بخواند،خداوند دربرابر هر قطره ی اب،برای او فرشته ای می آفریند که تقدیس وتسبیح وتکبیر گوید وثواب آن راتاقیامت برای او می نویسد.

بنابر این،مجرد شستن صورت ودو دست،وصرف کشیدن مسح سر وپا به روش اهل بیت (ع)وتنها تکلم به کلماتی از آنان وارد شده در لحظه شستن ومسح کشیدن،سبب نمی شود خداوند در برابر هر قطره آب ،فرشته ای تقدیس وتسبیح وتکبیر گو بیافریند،واین نیست جز برای این که وضو از آن جهت که سبب طهارت عینی ودرونی خارجی دارد،وهر کس که در عمل،با اخلاص به جانب خداوند رو کند،بدان دست میازد،وآن کس که دل خویش را تسلیم خدا کند،به او می رسد به گونه ای که از هر آلودگی وپلیدی پاک می گردد وگوهر طهارت او تقدیس وتسبیح تکبیر می شود،از این جاست که شایسته است خداوند از قطره ی آب وضویش فرشته ای بیا فریند که دارای آن آثار ملکوتی باشد،ویا کردار اورا به مثال فرشتکان تسبیح گو تمثیل بخشد.

مولف : آیت الله جوادی آملی

ناشر : انتشارات اسراء