المُراجعات کتابی درباره اثبات حقانیت شیعه و امامت امام علی (ع) بلافاصله پس از پیامبر است.
المُراجعات کتابی درباره اثبات حقانیت شیعه و امامت امام علی (ع) بلافاصله پس از پیامبر است. این کتاب مجموعه نامههای مبادله شده میان سید عبدالحسین شرف الدین، در لبنان و شیخ سلیم البشری، عالم اهل سنت مصری است. در این کتاب دلایل متعدد امامت علی (ع) از قرآن و روایاتی که در منابع اهل سنت بوده و مورد قبول آنهاست بیان شده و ابهاماتی که برای اهل سنت در این زمینه وجود دارد به طور مفصل مورد بررسی قرار گرفته است.
نوشتار اصلی: سید عبدالحسین شرف الدین
مؤلف کتاب سید عبدالحسین شرف الدین موسوی عاملی (۱۲۹۰-۱۳۷۷ه.ق) از مجتهدین شیعه لبنانی و عالمان مدافع تقریب مذاهب اسلامی بود که تلاش بسیاری برای وحدت شیعه و سنی و حل کردن ریشههای اختلاف آنها انجام داد. او از رهبران نهضت استقلال لبنان نیز بود.
شیخ سُلَیم البُشری المالکی از علمای اهل سنت، عهده دار ۲ دوره ریاست الازهر مصر بوده است. علامه شرف الدین در سفرش به مصر به سال ۱۳۲۹ق با او دیدار میکند و آن دیدار باعث مباحثه آن دو درباره اعتقادات شیعه و سنی میشود که به صورت ۱۱۲ نامه ادامه پیدا میکند. آن دو تصمیم میگیرند مجموعه این مکاتبات را به چاپ برسانند ولی مبارزات سیاسی اجتماعی علامه شرف الدین این کار را به تأخیر انداخت. در سال ۱۳۳۸ق اشغالگران فرانسوی به منزل و کتابخانه علامه حمله کرده و بخشی از تألیفات او را آتش زدند. خوشبختانه کتاب المراجعات از بین نرفت و علامه بعدها با گردآوری اوراق پراکنده شدۀ آن، مجددا کتاب را سامان داد.
خود ایشان در مقدمه کتاب بیان میکند که همه آنچه بین او و شیخ سلیم البشری رد و بدل شده را در کتاب آورده است. این کتاب اولین بار در سال ۱۳۵۵ق در شهر صیدای لبنان به چاپ رسید.
ویژگیهای کتاب
نام دیگر این کتاب "المناظرات الازهریة و المباحثات المصریة" است.
مکتوب بودن مباحث رد بدل شده اتقان علمی آن را بالا میبرد و به هریک از طرفین این فرصت را میدهد تا با فرصت کافی محکمترین پاسخها را به طرف مقابل بدهند.
این کتاب بدون کوچکترین توهین و با انصافی متقابل تالیف گشته است. این کتاب یکی از کتب مهم عقاید استدلالی شیعه است که دارای منابع قوی و مستدل با لحنی روان است.
موضوع و محتوای کتاب
این کتاب در زمره آثار فاخری چون عبقات الانوار میر حامد حسین هندی، احقاق الحق قاضی نورالله شوشتری ، الغدیر علامه امینی در اثبات حقانیت شیعه و امامت و جانشینی بیواسطه امام علی(ع) قرار دارد.
به اعتقاد شیعه پیامبر اکرم بارها علی (ع) را به عنوان جانشین بدون واسطه خود معرفی کرده است و به اعتقاد اهل سنت پیامبر بدون اینکه کسی را به عنوان جانشین خود معرفی کند از دنیا رفت. در این کتاب مؤلف با استفاده از قرآن و احادیث مورد قبول اهل سنت در منابع حدیثی خودشان، اعتقاد شیعه را اثبات کرده و شبهات آنان را پاسخ میدهد.
کتاب دو بخش دارد:
بخش اول کتاب
در بخش اول کتاب، امامت و مذهب در قالب ۱۶ نامه مورد بحث قرار میگیرد. در این قسمت به این موضوعات پرداخته شده است:
سبب عدم پیروی شیعه از مذاهب چهارگانه اهل سنت و تبعیت آنها از مذهب اهل بیت
عدم ترجیح دیدگاههای علمای اهل سنت بر مذهب شیعه
جایگاه اهل بیت در اسلام
راه حل اختلافات بین شیعه و سنّی
ادله قرآنی و روایی برتری مذهب اهل بیت
حدیث ثقلین و تواتر آن
بیان روایاتی از پیامبر از جمله حدیث سفینه در بیان جایگاه اهل بیت
منظور از اهل بیت در آیات و روایات
احتجاج ۱۲ نفر از اهل سنت به رجال شیعه در صحاح اهل سنت (مهمترین منابع روایی اهل سنت)
معرفی یکصد نفر از رجال شیعه که در سند روایات مورد قبول اهل سنت واقع شدهاند
اعتراف شیخ سلیم به کفایت تبعیت از مذهب اهل بیت در کنار مذاهب اهل سنت
بخش دوم کتاب
در بخش دوم کتاب، مباحث امامت و جانشینی پیامبر اکرم(ص) در مباحثی طولانی و در ضمن ۹۳ نامه مورد بحث و بررسی قرار میگیرد:
روایات فراوانی از اهل سنت از جمله حدیث آغاز بعثت (حدیث انذار)، حدیث منزلت، پیمان برادری اول و دوم، ماجرای سد ابواب (بستن درب منزل همه اصحاب به مسجدالنبی به جز درب منزل علیعلیهالسلام)
روایاتی که برتری حضرت علی (ع) بر دیگران را اثبات میکند
آیه ولایت و منظور از لفظ «ولی» در آیات قرآن و روایات
حدیث غدیر و تواتر آن
چهل حدیث از طریق شیعه و علت اینکه چرا اهل سنت آنها را نقل نکردهاند
علی (ع) وارث و وصی پیامبر
بحث همسران پیامبر و علت نپذیرفتن احادیث عایشه و پذیرش احادیث امسلمه
عدم اجماع اصحاب بر جانشینی غیر علیعلیهالسلام
علت اینکه امام علی پس از مدتی از مطالبه حق خویش سکوت اختیار کرد
حدیث قرطاس و نسبت ناروا دادن بعضی اصحاب به پیامبر در روزهای پایان عمر ایشان
تخلف بعضی اصحاب از لشکر اسامه و لعنت فرستادن پیامبر بر آنها
بعید دانستن اینکه صحابه بعد از رحلت پیامبر تصریحات او به جانشینی علی (ع) را رها کرده باشند و پاسخ آن
احتجاجات امام علی (ع) و حضرت زهرا (س) و برخی از صحابه پس از غصب خلافت