کتاب معارفی از قرآن شرح و تفسیریست بر سوره مبارکه حدید که در آن پیرامون مباحث خداشناسی، انفاق در راه خدا، قیامت و حوادث مرتبط با آن و لزوم خاشع شدن دل های مومنان بحث و بررسی شده است.
روایتی از حضرت سجاد (ع) در همین کتاب نقل می‌شود و مضمونش این است که خداوند می‌دانست در آخر زمان عده‌ای می‌آیند و شیفته خداشناسی هستند، لذا سوره توحید و شش آیه نخستین سوره حدید را فرستاد. در شش آیه نخستین این سوره از تسبیح همه موجودات سفلی و علوی، ملکی و ملکوتی برای خداوند و همچنین از عزت و حکمت بی پایان و مالکیتش بر آسمان‌ها و زمین و زنده کردن و میراندنش سخن می‌رود و اینکه او بر هر چیزی بسیار توانا است. از عله العلل و مبداء همه موجودات بودن و همچنین مرجع همه آنها بودن از آشکار و به نهان بودن خداوند و علم بی پایانش به همه موجودات بحث می‌کند و به خوبی روشن می‌نماید. هیچ گونه ابهام و اشکالی در اول و آخر بودن و ظاهر و باطن بودن خداوند نیست، آنگاه اول و آخر نسبی و ظاهر نسبی به اسماء و افعال و صفات و باطن بودن نسبت به ذات را تشریح می‌نمایند. سپس از آفرینش آسمان‌ها و زمین در شش دوران و برخی از افعال خداوندی چون رویانیدن نباتات سخن می‌گوید و آنگاه از معیت قیومیه حق و آگاهیش به آنچه مردمان می‌کنند صحبت می‌فرماید. از کم کردن روز و داخل کردن در شب و برعکس و آگاهیش از گمان‌ها، خیال‌ها و اعتقادات بحث می‌نماید. سپس بحث وافری در موضوع انفاق در راه خدا و ارزشی که برای آن است و آثاری که در دنیا و آخرت خواهد داشت و از ایمان به خدا و آیات قرآنی که به رسول گرامی‌اش فرو فرستاده تا ما را از تاریکی‌های جهل و بی ایمانی به روشنائی‌های دانش و ایمان بیرون آورد، می‌نماید. آنگاه از قیامت و گرفتاری‌های منافقین در آن روز و التماسشان به مومنین برای دستگیری صحبت می‌کند. آنگاه از مومنین می‌خواهد که دلشان برای یاد خدا خاشع گردد و چون یهود نباشند که در ازای آرزوها آنا ن را به قساوت قلب مبتلا ساخت و بیشترشان فاسق شدند. پس از مطالب چندی از بی اعتباری دنیا و بازیچه و اسباب سرگرمی بودنش سخن می‌رود و مثل‌هائی بر آن می‌زند و به خوبی واضح می‌نماید که چگونه دنیا متاع فریب است و سرابی بیش نیست، لذا سزاوار است که انسانی به آمرزش خداوندی پیشی بگیرد و دل به بهشت جاودان ببندد که عرض آن همچون آسمان‌ها و زمین است.
